جمعه مسجد اردبیل با قدمتی بیش از ۸۰۰ ساله
تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۶۴۵۱۹۹
جمعه مسجد بهعنوان یکی از جاهای دیدنی اردبیل، در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۱۵ با شماره ثبتی ۲۴۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
به گزارش خبر گزاری برنا از اردبیل، مسجد جمعه اردبیل از جاهای دیدنی اردبیل در محله پیرشمسالدین است. این بنای تاریخی در کنار آتشکدهای که مربوط به دوره اشکانی بوده، قرار گرفته و ساختمان قبلی مسجد که مربوط به آتشکده بوده، شامل حیات، ایوان و طاق باشکوهی بوده است که در حمله مغول در سال ۶۲۰ هجری قمری از بین رفته و در حدود سال ۶۵۰ هجری قمری مجددا بازسازی شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ساختمان اصلی جمعه مسجد اردبیل، در حال حاضر از بین رفته است و آنچه که از بنای مسجد باقی مانده، صرفا گنبدخانه و ایوان مسجد بزرگ را تشکیل داده است. اگرچه قدمت مسجد به دوره سلجوقی میرسد، اما معماری مسجد با معماری مساجد دوره سلجوقی یک تفاوت بزرگ دارد، به این مضمون که مساجد دوره سلجوقی اغلب چهارایوانی بودهاند، اما این مسجد چهارایوانی نیست. مسجد جمعه اردبیل که سازه اصلی آن آجر است از سه بخش تشکیل شده است. اولین قسمت مسجد پایه منارهای است که در فاصله اندکی از مسجد قرار دارد. این مناره به شیوه معماری سلجوقیان ساخته شده و دارای دو قسمت است. یک قسمت پایه مناره است که به صورت هشت ضلعی ساخته شده و بخش دیگر، بدنه استوانهای مناره است که ۵ متر قطر دارد. در بدنه مناره، یک کتیبه قرار گرفته است.
گفته شده که کتیبه متعلق به «اوزون حسن آق قویونلو» است که تاریخ ۸۷۸ هجری را دارد. این کتیبه هیچ ربطی به مسجد ندارد و شیوه قرار گرفتن آن بر روی مناره نشان میدهد که از جای دیگری آورده و روی مناره قرار داده شده است.
دومین بخش مسجد، تیرپوش آن است که به ابعاد ۸ در ۱۵ متر روی ۹ ستون چوبی قرار گرفته و ستونها هم بر پایههای سنگی غیر منتظم استوار شدهاند. ایوان شمالی گنبدخانه که به سنت ایوانسازی دوره ساسانی ساخته شده، در دوره قاجاریه به بقعه و شبستان ساده با سقف ساده تیرپوش تغییر کرده است. در ورودی چوبی تکه کوب شده، میخهای آهنی برجستهای دارد و بالای یک لنگه آن دارای نوشته کندهکاری شده است. سومین بخش بنا، مسجد قدیم است که بنایی مرکب از ۴ تاق و گنبد است. تمام بنا آجری و به مقدار خیلی کم در تزیینات آن کاشی به کار رفته است. بسیاری از نما تقریبا از بین رفته و تنها مقدار بسیار کمی از آن باقی مانده است.
بخشهایی از تزیینات داخلی زیر گنبد، که سومین بخش بنا را تشکیل میدهد و کاشیکاری شده است هنوز در بنای ساختمان موجود است که تصویر زیر بخشهایی از آن را نشان میدهد.
اصل مسجد و بازمانده کنونی آنبنای اصلی مسجد که هماکنون محوطه مکعبی آن سرپا است، در دوره آبادانی دارای گنبدی بوده که گریو گنبد آن ترکیب های متعدد منشوری بسیار زیبایی داشته است، که قطاربندی با تزیینات کاشی معرق دارد و کاربندی زیر گنبد نیز بدین شکل بوده که در هر یک از گوشههای این مربع ۳ کنج با لچکیهای بزرگی ساخته شده که هریک دارای دو روزن مستطیلی شکل برای نورگیری و کسب روشنایی برای محوطه محراب بوده است. محوطه اصلی و مربع شکل مسجد در قسمت غربی و شرقی دارای طاقنماهای متعدد است که در هر بدنه، تعداد آنها سه دهنه است. در میان هر یک از طاقنماها راهروهای باریکی به صورت معبر به قسمتهای مختلف مسجد از جمله به نمازخانه و شبستان بزرگ راه پیدا میکند.
ایوان مجاور گنبدخانه هماکنون به صورت مسجدی دایر، مورد استفاده اهالی محل است که با همان شبکه راههای زیرزمینی از طرف جنوب به محوطه محراب و از طرف بدنه غربی و شرقی به راهروهای زیرزمینی منتهی میشود. پوشش فعلی مسجد به صورت سقف تیر پوشی مسطح با استفاده از سه ردیف پایه ستونهای ۳تایی است که در زمان قاجار ساخته شده است.
آنچه امروز از مسجد باقی مانده، تنها بخشهایی از ساقه ترکدار منشوری گنبد است و گنبد رفیع تکپوش آن فرو ریخته است. در زیر تالار اصلی مسجد، به منظور تسهیل عبور و مرور مردم و دستهها و اجتماعات، دهلیزها و راهروهایی به صورت شبکهای منظم و محاسبه شده ساخته شده است که در فاصله هر دو متر به صورت چهارراهی متقاطع این معبرها دیده میشوند و بلندی هر یک از این راهروهای زیرزمینی ۱۹۰ سانتیمتر و دارای ۸۰ سانتیمتر پهنا است. در اطراف مسجد تصرفات بسیاری شده و چون حریم تپه رعایت نشده است، سبب شده که از محوطه و وسعت مسجد کاسته شود و به مساحت امروزی تقلیل یابد. اکنون نیز مسجد در کنار جاده و در مسیر حرکت وسایل نقلیه سنگین قرار گرفته که میتوانند خطر فرسودگی مسجد را افزایش دهند. در برخی منابع از این مسجد با نام مسجد جامع نیز یاد شده است.
قدمت مسجداین مسجد که بنای آن در دوره سلجوقی شکل گرفته، طبق منابع تا اوایل دوره صفوی نیز آباد بوده است. اگرچه مسجد در دوره حمله مغول آسیب بسیار دید، در دوره ایلخانی مرمت شده است. به نظر میرسد آنچه سبب از بین رفتن بیشتر مسجد شد وقوع زلزله در این محل بوده است. در سال ۱۳۶۷ خورشیدی تحقیقات باستانشناسی در اطراف مسجد انجام شد و بخشی از تاریخ شکلگیری و توسعه و مرمت بنا را مشخص کرد. همچنین سفالهایی از اطراف مسجد به دست آمد که مربوط به قرن چهارم هجری بودند، این سفالها در زیر دیوار سنگی شبستانی که مربوط به قرن نهم هجری بود کشف شد.
جمعه مسجد بهعنوان یکی از جاهای دیدنی اردبیل، در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۱۵ با شماره ثبتی ۲۴۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
انتهای پیام
بیشتر بخوانید آبشاری شگفت انگیز در گیلان که تاکنون نامش را نشنیده اید! مسافران نوروزی استان اردبیل به ۲ برابر افزایش یافت لینک کپی شد ارسال به دیگران وبگردی اردبیل عناوین مرتبط آبشاری شگفت انگیز در گیلان که تاکنون نامش را نشنیده اید! مسافران نوروزی استان اردبیل به ۲ برابر افزایش یافت پل تمام شیشه ای قوسی شکل ایران _ اردبیل کسب رتبه چهارم در مسابقات شهرنشینی fis شاخصترین عملکرد اسکی در ۱۴۰۰ برگزاری ۱۷۰۰ برنامه و جشنواره ورزشی روستایی در سال ۱۴۰۰ در استان اردبیل نظر شما نام ایمیل نظر خود را بنویسید: ارسال پربینندهترین اخبار استان ها ۱ پل خواجو اصفهان کجاست؟ ۲ پارک محیط بان کرج کجاست؟ ۳ تله سیژ ناژوان اصفهان کجاست؟ ۴ گردشگری از اولویتهای مهم اشتغالزایی در گچساران است/ ایجاد روحیه شور و نشاط اجتماعی از اهداف برگزاری جشنهای نوروزی است ۵ جاهای دیدنی چمستان ۶ تردد در جاده های کشور 37 درصد افزایش یافته است ۷ گل فشان نفتیلجه؛ دریاچه ای صورتی در گمیشان ۸ شهادت مامور ناجا در ایرانشهر در درگیری با اشرار مسلح ۹ مشکل آبی ۱۵ روستای محروم از آب شهرستان خوی حل خواهدشد ۱۰ حال و هوای حرم امام رضا (ع) در نوروز ۱۴۰۱ ۱۱ خانه های تاریخی قم ۱۲ ۱۰خانه تاریخی در ارگ بم با مشارکت دولت و بخش خصوصی بازسازی میشود ۱۳ تمام مراکز واکسیناسیون در تعطیلات نوروز فعالند ۱۴ دریاچه گهر دورود نگین فیروزه ای لرستان مهمترین اخبار پل خواجو اصفهان کجاست؟ پارک محیط بان کرج کجاست؟ تله سیژ ناژوان اصفهان کجاست؟ گردشگری از اولویتهای مهم اشتغالزایی در گچساران است/ ایجاد روحیه شور و نشاط اجتماعی از اهداف برگزاری جشنهای نوروزی است جاهای دیدنی چمستان آخرین اخبار استان ها پل خواجو اصفهان کجاست؟ پارک محیط بان کرج کجاست؟ تله سیژ ناژوان اصفهان کجاست؟ گردشگری از اولویتهای مهم اشتغالزایی در گچساران است/ ایجاد روحیه شور و نشاط اجتماعی از اهداف برگزاری جشنهای نوروزی است جاهای دیدنی چمستان تردد در جاده های کشور 37 درصد افزایش یافته است گل فشان نفتیلجه؛ دریاچه ای صورتی در گمیشان شهادت مامور ناجا در ایرانشهر در درگیری با اشرار مسلح مشکل آبی ۱۵ روستای محروم از آب شهرستان خوی حل خواهدشد حال و هوای حرم امام رضا (ع) در نوروز ۱۴۰۱ خانه های تاریخی قم ۱۰خانه تاریخی در ارگ بم با مشارکت دولت و بخش خصوصی بازسازی میشود تمام مراکز واکسیناسیون در تعطیلات نوروز فعالند دریاچه گهر دورود نگین فیروزه ای لرستان آخرین و جدیدترین آمار کرونایی استان فارس تا 4 فروردین 1401 محسن نژاد:تیم نظارتی تأسیسات و مؤسسات گردشگری فارس را در نوروز رصد میکنند اخبار برگزیده پل خواجو اصفهان کجاست؟ وزیر امور خارجه: در صورت واقعبینی طرف آمریکایی، توافق در کوتاهمدت دست یافتنی است پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت حجتالاسلام والمسلمین حاج سیدمجتبی رودباری پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب درپی درگذشت حجتالاسلام والمسلمین حاج سیدمحمد فقیه برای نباختن به میدان رفته بودیم/ اشتباهات فردی و فنی کار دست تیم ملی داد تله تئاتر نباید منت تلویزیون را بکشد! حسین عبدی: لژیونرها جهش خوبی در اروپا داشتند/ امیدوارم سال 1401 سال رونق فوتبال پایه باشد نیکبخت واحدی: عملکرد خوب استقلال با قهرمانی تکمیل میشود/ گل به کویت بهترین نوروز فوتبالیام را رقم زد رسول نجفیان: مسیر هنر ایران در این سالها رو به پیشرفت بوده است/ جامعه تشنه دریافت ارزشهای ادبیات کهن است برترین آثار سینمایی ایران و جهان در هفت سین شبکه ها مرداد؛ ماه طلایی کاروان ایران در المپیک پارک محیط بان کرج کجاست؟ تله سیژ ناژوان اصفهان کجاست؟ گردشگری از اولویتهای مهم اشتغالزایی در گچساران است/ ایجاد روحیه شور و نشاط اجتماعی از اهداف برگزاری جشنهای نوروزی است جاهای دیدنی چمستان افزایش 20 درصدی ظرفیت پزشکان عمومی نمیتواند مشکلی راحل کند شبکه اجتماعی پل خواجو اصفهان کجاست؟ وزیر امور خارجه: در صورت واقعبینی طرف آمریکایی، توافق در کوتاهمدت دست یافتنی است پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت حجتالاسلام والمسلمین حاج سیدمجتبی رودباری پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب درپی درگذشت حجتالاسلام والمسلمین حاج سیدمحمد فقیه برای نباختن به میدان رفته بودیم/ اشتباهات فردی و فنی کار دست تیم ملی داد تله تئاتر نباید منت تلویزیون را بکشد! حسین عبدی: لژیونرها جهش خوبی در اروپا داشتند/ امیدوارم سال 1401 سال رونق فوتبال پایه باشد نیکبخت واحدی: عملکرد خوب استقلال با قهرمانی تکمیل میشود/ گل به کویت بهترین نوروز فوتبالیام را رقم زد رسول نجفیان: مسیر هنر ایران در این سالها رو به پیشرفت بوده است/ جامعه تشنه دریافت ارزشهای ادبیات کهن است برترین آثار سینمایی ایران و جهان در هفت سین شبکه ها مرداد؛ ماه طلایی کاروان ایران در المپیک پارک محیط بان کرج کجاست؟ تله سیژ ناژوان اصفهان کجاست؟ گردشگری از اولویتهای مهم اشتغالزایی در گچساران است/ ایجاد روحیه شور و نشاط اجتماعی از اهداف برگزاری جشنهای نوروزی است جاهای دیدنی چمستان افزایش 20 درصدی ظرفیت پزشکان عمومی نمیتواند مشکلی راحل کند تردد در جاده های کشور 37 درصد افزایش یافته است کمک رییس پلیس راهور به پراید دارای نقص فنی آبشاری شگفت انگیز در گیلان که تاکنون نامش را نشنیده اید! گل فشان نفتیلجه؛ دریاچه ای صورتی در گمیشان آخرین اخبار بازار اخبار پربازدید اخبار برگزیده قیمت زنده نرخ سکه و ارز لیگ ایران و جهان آرشیو اخبار صفحه نخست | ارتباط با ما | درباره ما | آرشیو |تمام حقوق برای خبرگزاریبرنامحفوظ است. استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است
طراحی سایت خبری و خبرگزاری آساممنبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: برنا مسجد معماری قطر زیبایی روشنایی پوشش جاده وسایل نقلیه مسجد جامع زلزله ایران اردبیل درگذشت حجت الاسلام والمسلمین حاج پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب دوره سلجوقی بین رفته باقی مانده پارک محیط جمعه مسجد ساخته شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۴۵۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امام جمعه اردبیل: وعده صادق، قدرت ایران را قبولاند
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز اردبیل؛ آیت الله عاملی در خطبههای نماز جمعه اردبیل افزود: از آنجا که همه ملتها نفرت عظیمی به اسرائیل دارند قدرت ایران و جرات ایران در انتقام از اسرائیل را در حد وسیعی تحسین میکنند.
وی خاطر نشان کرد: وقتی اسرائیل دو هزار نفر را در مجتمع پزشکی ناصر قتل عام و در گورهای دسته جمعی دفن میکند معنایش قطعاً نسل کشی است محاصره نان و دارو قطعاً نسل کشی است و طبق قوانین بینالمللی حمایت نظامی و مالی از مرتکب نسل کشی جرم است کنگره آمریکا با حمایت مالی از اسرائیل قطعاً مرتکب جرم شده است.
خطیب نماز جمعه اردبیل گفت: این هفته دانشگاههای آمریکایی در حمایت از فلسطین، قیام و شاهکار کردند، عطوفت و وجدان انسانی خود را به تماشا گذاشتند؛ بعد از حمله پلیس آمریکا به دانشگاه و دستگیری جمعی از آنها دولت آمریکا باید در صحبت از آزادی و دموکراسی حیا کند.
آیت ا... عاملی در بخش دیگری از خطبهها با اشاره به تاخیر عملیاتی پروژه راهسازی در جاده گرمی- بیله سوار اظهار داشت: جای تاسف است که پروژه دو بانده کردن مسیر گرمی - بیله سوار به دلیل عدم تامین اعتبار دوباره تعطیل شده و من از دولت محترم مصراً میخواهیم با لحاظ اهمیت راههای استان و تامین بودجه لازم گرههای ذهنی اهالی را باز کند.
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل در بخش دیگری از خطبهها به مناسبت روز معلم اظهار داشت: یک جامعه در تمام پیشرفتهای خود مرهون عنایات معلم است معلم دین خود را با اخلاص به جامعه اداء میکند، اما جامعه نیز باید عملاً قدردان باشد؛ در حال حاضر بهترین عنایت به عزیزان معلمین حل مشکلات آنهاست؛ در این باب عنایت به معلمین بازنشسته باید کمتر از شاغلین نباشد.
وی همچنین با گرامیداشت هفته کارگر گفت:گردش چرخ اقتصادی کشور بر دوش کارگران عزیز است و نگاه دولت و کارفرماها به این عزیزان باید این گونه باشد که آنها ولی نعمت کل کشور و کل ملت هستند.